Bipolar Bozukluk

Bipolar bozukluk veya iki uçlu duygudurum bozukluğu, eskiden manik depresyon, manik atak veya manik depresif bozukluk olarak bilinen hastalıktır. Bipolar bozukluk, kişinin depresyon ve/veya mani, hipomani, ve/veya karışık durumlar geçirdiği duygudurum bozuklukları sınıfını tanımlayan tanısal kategoridir. Kişinin, depresif eğilimlerin yoğun yaşandığı dönemlerle, taşkınlık, coşkunluk olarak tanımlanabilecek mani dönemleri yaşadığı, bu bağlamda Bipolar Bozukluk ya da Manik Atak olarak tanımlanan bir rahatsızlıktır. DSM-IV adlı tanı ve istatistik kriteri ile teşhis konur. Bu hastalığın genelde yirmili yaşlarda ortaya çıktığı çeşitli kaynaklarda belirtilmektedir.




Konu başlıkları
[gizle] 1 Belirtileri
2 Tedavisi
3 Tedavi sonrası
4 Dış bağlantılar


Belirtileri[değiştir | kaynağı değiştir]

Bir depresyonun erken uyarı semptomları:
Yorgunluk, bitkinlik, enerjisizlik
Bezgin ruh hali, moral bozukluğu
Artan dinlenme ihtiyacı
Azalan kendine güven, kendinden kuşku duyma
Artan derin düşünce, dalgınlık ve kendinden endişe etmek
İlgisizlik, keyifsizlik
Uykuya dalma veya kesintisiz uyuyamama bozukluğu
Günlük yükümlülüklerin ihmal edilmesi
Konsantrasyon güçlüğü (düşünmenin zor gelmesi)
Azalan cinsel ilgi
Ürkeklik, sinirlilik
Azalan dayanıklılık ve kapasite
Her şeyi kendi üstüne alınma, başkalarının kendisi hakkında kötü konuştuğu duygusuna kapılma
Günlük yaşam seyrinde değişiklikler
Bedensel rahatsızlık
Artan alkol tüketimi
Gerginlik, huzursuzluk
Aşırı duyarlılık

Bir maninin erken uyarı semptomları:
Aşırı sevinç, aşırı coşku
Ani saldırganlık ve paranoya
Yeni fikirler, hızlı düşünme
Her zamankinden fazla konuşma isteği
Artan aktivite ve enerji
Değişen algılama (başka bir dünyada olma duygusu, sese karşı duyarlılık, keskin algılama)
Görüntü ve/veya ses halisünasyonu
Artan yaratıcılık
Azalan uyku ihtiyacı
Artan ilişki isteği
Önemli olma ve bütün ilgilerin merkezinde olma duygusu
Artan alkol ve uyuşturucu kullanımı
Artan kendine güven, yapmaya karar verdiği her işi başaracağı duygusu
Aşırı duyarlılık, gerginlik, sabırsızlık
Artan cinsel ilgi
Artan para harcama
Konsantrasyon güçlüğü, dikkatin kolay dağılması
Huzursuzluk, karmaşa
Her zamankinden fazla kavga ve tartışma
Günlük yaşam seyrine uymamak

Erken uyarı semptomları yanında bazı yumuşak bipolar belirtiler görülmektedir. Yumuşak bipolar belirtilerden, İngilizcesi "bipolar soft signs", bipolar hastalığa işaret edebilecek olan, bir hastanın aile geçmişinde veya kendi hastalık seyrinde bulunabilecek belirtiler kastedilmektedir.
Bipolar hastalığa ilişkin kalıtsal risk
Birinci derece akrabalarda (ebeveyn, kardeşler) lityum'la başarılı terapi
Bir ailede arka arkaya üç nesilde mizaç hastalıkları
Antideprasanla tedavi sonucu tetiklenen hipomaniler
Mizaçta dikkat çekici hususlar (güçlü ruh hali dalgalanmaları, yerinde duramamak veya sürekli bezginlik/bıkkınlık hali)
Mevsimlere bağlı depresyonlar
Çocukluk veya ilk gençlikte ortaya çıkan psikotik karakterli depresyonlar

Tedavisi[değiştir | kaynağı değiştir]

Tedavi edilmediği durumda ağır bir seyir izleyebilen bir psikiyatrik rahatsızlıktır.

Bipolar Bozukluk bazı kişilerde mevsimsel bir dalgalanma gösterir. Sonbahar ve kış, depresif durumun, ilkbahar aylarıysa manik atakları gözlendiği aylardır. Daha nadir olarak tam tersi de gözlenebilir.

Duygudurumların yoğunluğu ve süresi kişiden kişiye büyük ölçüde değişir.

Bipolar bozukluk tedavisinde duygudurum dengeleyicisi (lityum karbonat, valproat vb.) ilaçlar kullanılır. Yineleyen hastalık dönemleri(mani, depresyon, hipomani gibi) nedeniyle duygudurum dengeleyici ilaçlar doktor kontrolünde uzun yıllar alınması gerekebilir. Bazı antiepileptik ilaçlar ve antipsikotikler de bipolar bozukluk tedavisi için kullanılmaktadır. ≠≠

Tedavi sonrası[değiştir | kaynağı değiştir]

İlaçla tedavi, hastalığın kontrol altına alınması içindir. Kişi, bir psikiyatrist doktor ve psikolog yardımıyla, depresyon eğilimlerine karşı bir savunma geliştirmelidir. Yine de manik ataklar önlense bile, kişide genel bir durgunluk gözlenebilir. Kişi, bu eğilime karşı da hazırlıklı olmalı, yoğun depresif süreçlerde gerektiğinde müdahale edilmelidir.